Historia Antonowa An-225 Mrija – od powstania do tragicznego końca największego samolotu świata

Antonow An-225 Mrija, największy samolot transportowy w historii, zaprojektowany w ukraińskim Kijowie w czasach Związku Radzieckiego, jest symbolem narodowej dumy Ukrainy oraz rekordów w lotnictwie. Jego unikalna konstrukcja, przełomowe osiągnięcia oraz tragiczny koniec sprawiają, że historia tego giganta lotniczego zasługuje na szczególną uwagę.

Początki i potrzeby programu kosmicznego

Antonow An-225 został zaprojektowany w latach 80. XX wieku w odpowiedzi na wymagania radzieckiego programu kosmicznego „Buran-Energia”. Program, zainicjowany w 1976 roku, wymagał transportu ogromnych komponentów, takich jak rakiety nośne i promy kosmiczne, które były zbyt duże, aby przewieźć je drogą lądową. To wyzwanie doprowadziło do stworzenia samolotu, który mógł przewozić ładunki o niespotykanej dotąd masie i rozmiarach.

Specyfikacje techniczne

An-225 Mrija to prawdziwy gigant lotniczy, którego parametry techniczne budzą podziw:

• maksymalna masa startowa: 640 ton,
• rozpiętość skrzydeł: 88,4 metra,
• długość: 84 metry,
• wysokość: 18,2 metra,
• ładowność: do 250 000 kg wewnętrznie lub 200 000 kg na zewnętrznych pylonach,
• silniki: 6 turboodrzutowych D-18T,
• prędkość przelotowa: 800 km/h,
• zasięg: 15 400 km.

Budowa i rekordowe osiągnięcia

Pierwszy lot An-225 odbył się 21 grudnia 1988 roku, a jego osiągnięcia szybko znalazły się na ustach całego świata:

• już w marcu 1989 roku ustanowił aż 110 rekordów świata,
• w 2001 roku liczba rekordów wzrosła do 124 światowych i 214 krajowych,
• w maju 1989 roku przewiózł wahadłowiec Buran na 38. edycję Paris Airshow, zdobywając międzynarodową sławę.

Problemy po upadku Związku Radzieckiego

Wraz z rozpadem Związku Radzieckiego w 1991 roku przyszłość An-225 stanęła pod znakiem zapytania. Zakończenie programu „Buran” oraz napięte relacje między Rosją a Ukrainą doprowadziły do zawieszenia eksploatacji samolotu. Do połowy lat 90. maszyna była używana jedynie sporadycznie, a następnie przez dłuższy czas spoczywała w hangarze jako źródło części zamiennych.

Nowe życie w XXI wieku

W 2000 roku podjęto decyzję o przywróceniu An-225 do lotów komercyjnych. Po gruntownej modernizacji samolot wznowił loty w 2001 roku, stając się niezastąpionym w przewozie ciężkich i nietypowych ładunków. Do jego największych osiągnięć w tym okresie należą:

• w 2009 roku transport największego pojedynczego ładunku ważącego 187,5 tony,
• w 2010 roku przewóz 42-metrowych łopat turbin wiatrowych,
• w 2016 roku transport generatora o wadze 182 ton,
• podczas pandemii COVID-19 transportowanie ponad 1000 m³ sprzętu medycznego, co stanowiło rekord objętości ładunku.

Tragiczny koniec

Ostatni lot Mriji odbył się 5 lutego 2022 roku, kiedy to samolot wylądował na lotnisku Hostomel koło Kijowa w celu przeglądu technicznego. 24 lutego 2022 roku, podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę, lotnisko Hostomel stało się miejscem walk. W ich wyniku Antonow An-225 został poważnie uszkodzony. 27 lutego ukraińskie władze potwierdziły, że samolot został zniszczony przez rosyjskie działania wojenne.

Plany odbudowy

Ukraiński rząd wyraził chęć odbudowy Mriji na bazie niedokończonego drugiego egzemplarza. Jednak realizacja tego projektu wymaga:

• ogromnych nakładów finansowych, szacowanych na około 3 miliardy dolarów,
• stabilnej sytuacji politycznej,
• współpracy międzynarodowej oraz technologicznego wsparcia.

Odbudowa An-225 pozostaje symbolem determinacji i marzeń Ukraińców o przywróceniu swej narodowej dumy.

Dziedzictwo Antonowa An-225 Mrija

Antonow An-225 Mrija był i pozostaje ikoną światowego lotnictwa. Jego historia, pełna rekordów i wyzwań, jest nie tylko świadectwem ludzkiej inżynierii, ale także symbolem dążenia do osiągania niemożliwego. Pomimo tragicznego końca, Mrija na zawsze zapisała się w dziejach technologii i lotnictwa jako największy samolot świata.